Z czasem pracy kierowcy zawodowego kojarzy nam się przede wszystkim prowadzenie pojazdu. Jednak, kiedy przyjrzymy się wszystkim czynnościom wykonywanym przez kierowcę podczas realizacji przewozu drogowego to dojdziemy do wniosku, że jego praca składa się z wielu czynności. Czym zatem różni się czas jazdy od czasu pracy kierowcy?
Ale czy na kierowcę nałożone są jakieś limity czasu pracy? Ile godzin w tygodniu może on prowadzić pojazd. Jaki limit prowadzenia pojazdu obowiązuje go w ciągu drugiego ( kolejnego) tygodnia pracy?
Zacząć należy od wyjaśnienia jakie czynności zaliczamy do czasu pracy kierowcy
W myśl Ustawy o czasie pracy kierowcy do czasu pracy kierowcy to „Czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy, który obejmuje wszystkie czynności związane z wykonywaniem przewozu drogowego, a w szczególności:
- prowadzenie pojazdu;
- załadowywanie i rozładowywanie oraz nadzór nad załadunkiem i wyładunkiem;
- nadzór oraz pomoc osobom wsiadającym i wysiadającym;
- czynności spedycyjne;
- obsługę codzienną pojazdów i przyczep;
- inne prace podejmowane w celu wykonania zadania służbowego lub zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu i rzeczy;
- niezbędne formalności administracyjne;
- utrzymanie pojazdu w czystości.”
Uogólniając – przepisy zakładają, że poza samym prowadzeniem pojazdu, kierowca w trakcie pracy może mieć również inne obowiązki. Obowiązki te określamy mianem innej pracy kierowcy. Podsumowując można powiedzieć, że czas pracy to czas jazdy + czas innej pracy.
A co w przypadku, gdy kierowca w trakcie zmiany, w normalnych godzinach pracy, towarzyszy pojazdowi transportowanemu promem/ koleją, oczekuje na przejściu granicznym lub też jedzie w załodze i obecnie nie prowadzi pojazdu? Ten czas zalicza się do tak zwanych okresów dyspozycyjności. Czas ten nie może być zaliczany do czasu odpoczynku, gdyż kierowca nie dysponuje wówczas swobodnie swoim czasem.
Co ważne, podczas planowania trasy należy pamiętać o tym, że pomiędzy zmianami kierowca zobowiązany jest poświęcić określoną ilość czasu na odpoczynek. Kierowcy przysługują nie tylko odpoczynek pomiędzy zmianami, ale również przerwy w pracy.
Przerwa, odpoczynek dobowy i tygodniowy
Prawo wymusza również na pracowniku poświęcenie co najmniej 45 minut na odpoczynek na każde 4,5 godziny pracy. Nie musi być to jedna, 45 minutowa przerwa po 4,5 godzinach. Pracownik może zrobić sobie najpierw przerwę 15 minutową, a następnie 30 minutową. Z zachowaniem tej kolejności. Zgodnie z ustawą o czasie pracy kierowcy, konieczna jest przerwa po 6 godzinach pracy. Wynosi ona 30 lub 45 minut, zależnie od czasu pracy w danej dobie. Jednak, jeżeli kierowca wykorzystał omawianą wcześniej przerwę po 4,5 godzinach pracy, nie przysługuje mu przerwa po 6 pierwszych godzinach pracy.
Osobną kwestią jest czas odpoczynku po pracy. Jest to czas, w którym kierowca w pełni dysponuje swoim czasem i nie ma obowiązku wykonywać jakichkolwiek czynności związanych z pracą. Dotyczy to również odbierania służbowych telefonów czy nawet umycia szyby w pojeździe. Odpoczynek dobowy występuje w dwóch wariantach: regularnym i skróconym. Standardowo, po dniu pracy kierowca musi poświęcić na odpoczynek co najmniej 11 godzin. Maksymalnie 3 razy w ciągu dwóch tygodni, czas odpoczynku może być skrócony do co najmniej 9 godzin. Czyli może on wynosić np. 10 godzin. Odpoczynek regularny może być podzielony na dwie części. Pierwsza z nich trwa nie mniej niż 3 godziny, a druga 9 godzin.
Odpoczynek tygodniowy również występuje w dwóch wariantach. Odpoczynek regularny trwa nie mniej niż 45 godzin, a odpoczynek skrócony nie mniej niż następujące po sobie 24 godziny. Odpoczynek tygodniowy trwający 45 godzin przysługuje kierowcy po każdych 6 cyklach pracy. Na każde dwa tygodnie aktywności kierowcy przypadają co najmniej dwa pełne odpoczynki tygodniowe, lub jeden regularny i jeden skrócony.
Rozkład czasu pracy kierowcy
Kiedy mamy świadomość jakie czynności zalicza się do czasu pracy kierowcy, możemy przejść do norm z nim związanych.
Rozkład czasu pracy kierowcy w znacznym stopniu zależy od stosunku pracy w jakim jest on zatrudniony!
Kierowcy wykonujący przewozy drogowe na rzecz danego przedsiębiorcy mogą być na kilka sposobów. Mogą być zatrudniani na warunkach podstawowego systemu czasu pracy, czyli pracować 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Często spotkamy inne systemy czasu pracy, jak zadaniowy i przerywany system czasu pracy. Jednak najpopularniejszym zdaje się być równoważny system czasu pracy, który zakłada możliwość przedłużenia wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę, przy czym przedłużenie to jest równoważone skróconym czasem pracy w innych dniach lub dniami wolnymi od pracy. Mówiąc prościej – taki kierowca w poszczególnych dniach będzie pracował znacznie dłużej, by za to w innych mieć więcej wolnego.
Nieco inaczej wygląda sytuacja kierowców zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia. Oni muszą przede wszystkim zwracać uwagę na konieczność wykorzystania swojego odpoczynku w każdym 24 godzinnym okresie, ale o tym innym razem.
Ile wynosi tygodniowy czas pracy kierowcy?
Niezależnie od stosunku pracy oraz przyjętego systemu rozkładu tygodniowy czas pracy kierowcy nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Mówiąc bardziej obrazowo – średnio (biorąc pod uwagę maksymalnie 4 miesiące) kierowcy nie może wyjść więcej niż 48 godzin pracy na tydzień. I to już z godzinami nadliczbowymi. W pojedynczym tygodniu oczywiście czas pracy bywa dłuższy – zgodnie z przepisami może wynosić nawet do 60 godzin.
Ile może trwać tygodniowy czas jazdy?
Kwestie tygodniowego czasu jazdy reguluje Rozporządzenie 561/2006. Zgodnie z nim w tygodniu liczonym od poniedziałku do niedzieli kierowca może wykonać 56 godzin jazdy. Zatem dla przykładu, w poniedziałek i wtorek kierowca wydłuża czas jazdy do 10 godzin, a w kolejne 4 dni nie przekracza 9 godzin prowadzenia pojazdu. Sumując 6 dni pracy jego czas jazdy wynosi 56 godzin.
A jak rozliczyć dwutygodniowy czas jazdy?
Wyżej wymienione Rozporządzenie narzuca na kierowcę kolejny limit – maksymalny czas jazdy w ciągu dwóch następujących po sobie tygodni. Limit ten wynosi 90 godzin. Jeżeli zatem, w 1 tygodniu kierowca wykorzysta 56 godzin jazdy to w kolejnym może jechać już tylko przez 34 godziny – tak żeby łącznie nie przekroczyć 90 godzin. Przykładowe rozplanowanie czasu jazdy mogłoby zatem wyglądać tak, że kierowca w drugim tygodniu pracy zdecydował się ponownie wydłużyć swój czas dziennej jazdy do 10 godzin – wówczas na pozostałą część tygodnia pozostanie mu jedynie 14 godzin prowadzenia pojazdu. Po ich wykorzystaniu do prowadzenia pojazdu będzie mógł wrócić dopiero w poniedziałek następnego tygodnia.
Ostatecznie, okazuje się więc, że kierowca przeciętnie może pracować w każdym tygodniu podobną ilość godzin, co pracownik wykonujący pracę biurową, jednakże praca kierowcy jest specyficznie rozłożona w czasie – w jednym tygodniu pozostanie on na swoim stanowisku znacznie dłużej, żeby w innym przebywać w pracy krócej.
Źródło:
https://abc-szkolenia.com/tygodniowy-czas-pracy-kierowcy/
https://star.edu.pl/czas-pracy-kierowcy-zasady
Rozporządzenie 561/2006
0 Komentarzy